آزمایش تیروئید: تست های عملکرد تیروئید و تفسیر نتایج

مقدمه: قبل از پرداختن به آزمایش تیروئید بهتر است بدانید که غده تیروئید، یک غده مهم در بدن است که هورمون تولید می ‌کند. این غده در جلوی گردن، زیر حنجره (محل تارهای صوتی)، قرار دارد و شکل آن شبیه پروانه است.
غده تیروئید، هورمون‌ هایی به نام تری ‌یودوتیروئین (T3) و تیروکسین (T4) را تولید می ‌کند. این هورمون ‌ها وظایف مختلفی دارند؛ از جمله مسئول سوخت و ساز، رشد و توسعه بدن.

غده هیپوفیز اطمینان می ‌دهد که غده تیروئید همیشه مقدار مناسبی ا هورمون ها را تولید می ‌کند. این غده هورمونی به نام TSH (هورمون محرک تیروئید) را به جریان خون می‌ فرستد تا تولید هورمون‌ های تیروئید افزایش یابد. اگر هورمون ‌های تیروئید در خون زیاد شوند، غده هیپوفیز تولید TSH را کاهش می‌ دهد. این سیستم را می ‌توان به ترموستات مقایسه کرد که دمای اتاق را در یک مقدار معین حفظ می‌ کند. بنابراین، غلظت هورمون ‌های تیروئیدی در خون، معمولاً نسبتاً ثابت است.

برای اندازه ‌گیری غلظت هورمون ‌های تیروئید و TSH در خون و همچنین بررسی اندازه و بافت غده تیروئید، آزمایش‌ ها و بررسی ‌های مختلفی وجود دارد.

نکات کلیدی:

• تیروئید یک غده کوچک در پایه گلو (در جلوی گردن) است. این غده هورمون ‌هایی تولید می ‌کند که بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن را تنظیم می ‌کنند، از جمله سرعت سوخت ‌و ساز، ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن.
• اگر علائمی داشته باشید که نشان ‌دهنده‌ مشکل در عملکرد تیروئید باشد، پزشک معمولاً با درخواست آزمایش خون TSH (هورمون محرک تیروئید) شروع می ‌کند. در صورت نداشتن سابقه‌ مشکلات تیروئیدی، این تنها آزمایشی است که تحت پوشش بیمه درمانی قرار می ‌گیرد.
• بسته به علائم شما و نتیجه‌ آزمایش TSH، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌ های بیشتری مانند Free T4 و Free T3 داشته باشید.
• اگر احتمال وجود بیماری خود ایمنی مطرح باشد، ممکن است پزشک آزمایش آنتی ‌بادی ‌های تیروئیدی را نیز درخواست کند.
• علاوه بر این، آزمایش ‌هایی مانند تیروگلوبولین و کلسی تونین وجود دارند که برای پیگیری و پایش سرطان تیروئید، پس از درمان استفاده می ‌شوند.

وظیفه غده تیروئید چیست؟

غده تیروئید یک غده کوچک در پایه گلو (جلوی گردن) است. این غده با استفاده از یُد موجود در رژیم غذایی شما، هورمون ‌هایی تولید می‌ کند که بسیاری از فرآیندهای متابولیکی بدن را تنظیم می ‌کنند – یعنی فرآیندهایی که غذا را تجزیه کرده و به انرژی تبدیل می‌ کنند.

عملکرد تیروئید شما، بر سرعت سوخت ‌و ساز، ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن تأثیر می ‌گذارد. اگر میزان هورمون‌ های تیروئید در خون شما کم باشد، بسیاری از عملکردهای بدن کند می ‌شوند. اما اگر این هورمون ‌ها بیش از حد باشند، این عملکردها بیش از حد سریع می ‌شوند.

مطلب پیشنهادی: آزمایش قند خون: آمادگی، انواع، انجام و تفسیر نتایج

هورمون‌ های تیروئید

دو هورمون اصلی T4 و  T3توسط غده تیروئید تولید می ‌شوند. مقدار هورمون T4 در خون بیشتر است، اما هورمون T3 قوی‌ تر و فعال‌ تر است. این هورمون ‌ها در جریان خون گردش می‌ کنند و مهم است که سطح آن ‌ها ثابت بماند تا سوخت‌ و ساز بدن (متابولیسم) به درستی عمل کرده و در تعادل باشد. هورمون‌ ها، پیام ‌رسان ‌های شیمیایی بدن هستند. آن ‌ها توسط غدد مختلف تولید شده و از طریق جریان خون به بخش ‌های مختلف بدن می ‌روند تا عملکردهای بدن را تنظیم کنند.

برای جلوگیری از بالا یا پایین رفتن بیش از حد سطح هورمون ‌های تیروئید، یک مکانیسم بازخوردی در بدن وجود دارد.

• بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس و غده‌ ای در پایه مغز به نام هیپوفیز، غده تیروئید شما را کنترل می‌ کنند. هیپوتالاموس و هیپوفیز از طریق دسته ‌ای از رگ‌ های خونی و اعصاب به یکدیگر متصل هستند.
• هیپوتالاموس میزان هورمون ‌های تیروئید موجود در خون را تشخیص می‌ دهد و اگر سطح آن‌ ها خیلی پایین باشد، به هیپوفیز سیگنالی می ‌فرستد تا هورمونی به نام TSH (هورمون محرک تیروئید) را تولید کند.
• TSH غده تیروئید را تحریک می ‌کند تا هورمون ‌های T3 و T4را تولید کند.
• اگر سطح هورمون ‌های تیروئید خیلی بالا باشد، سیگنالی ارسال می‌ شود تا تیروئید تولید این هورمون‌ ها را کاهش دهد.
• این بدان معناست که زمانی که سطح هورمون ‌های تیروئید پایین است، سطح TSH بالا می ‌رود و برعکس، اگر سطح هورمون‌ های تیروئید خیلی بالا برود، سطح TSH کاهش پیدا می‌ کند.

مطلب پیشنهادی: آزمایش بارداری: انواع، نحوه انجام و تفسیر دقیق

چرا باید آزمایش تیروئید داد؟

با اندازه‌ گیری سطح هورمون‌ های TSH، T4  و T3 می ‌توان مشخص کرد که آیا مشکلی در غده تیروئید، هیپوفیز یا هیپوتالاموس وجود دارد یا خیر.

از آن جایی که هورمون ‌های تیروئید نقش بسیار مهمی در عملکرد کلی بدن دارند، اگر مقدار آن ‌ها خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، ممکن است احساس ناخوشی شدید داشته باشید.

• کم‌ کاری تیروئید (Hypothyroidism) – زمانی رخ می ‌دهد که سطح هورمون‌ های تیروئید خیلی پایین باشد و تیروئید کمتر از حد نرمال فعالیت کند. علائم آن ممکن است شامل خستگی، ضعف، افزایش وزن، درد عضلات، یبوست، کند شدن ضربان قلب و عدم تحمل سرما باشد.
• پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism) – زمانی است که سطح هورمون ‌های تیروئید خیلی بالا باشد و تیروئید بیش ‌از حد فعالیت کند. علائم آن می ‌تواند شامل تعریق زیاد، کاهش وزن، تپش قلب سریع، عصبی بودن، تعریق مکرر و نیاز مکرر به دفع مدفوع باشد.

بیماری‌ های تیروئید عبارتند از:

• عدم تعادل ید – کمبود ید در رژیم غذایی می ‌تواند منجر به کم‌ کاری تیروئید (هایپوتیروئیدیسم) شود. مصرف بیش از حد ید نیز می‌ تواند منجر به پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) گردد.
• تیروئیدیت هاشیموتو (Hashimoto) – سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله کرده و موجب التهاب می ‌شود که این باعث کاهش تولید هورمون ‌های تیروئید (کم‌ کاری تیروئید) می‌ گردد.
• بیماری گریوز (Grave’s) – سیستم ایمنی بدن آنتی ‌بادی ‌هایی تولید می‌ کند که مشابه هورمون محرک تیروئید (TSH) عمل کرده و باعث می ‌شود غده تیروئید هورمون تیروئید بیشتری تولید کند (پرکاری تیروئید).
• گره ‌های تیروئید – این‌ ها توده‌ های کوچک غیر سرطانی هستند که می ‌توانند موجب تحریک غده تیروئید برای تولید هورمون بیشتر شوند.
• سرطان تیروئید – انواع مختلفی از سرطان تیروئید وجود دارد که شایع‌ ترین نوع آن سرطان تیروئید پاپیلاری است. سرطان تیروئید در استرالیا شایع است و انواع رایج آن، به ویژه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، دارای نتایج بلند مدت بسیار خوبی هستند.

چه آزمایش ‌هایی برای بررسی عملکرد تیروئید انجام می ‌شود؟

پزشک شما معمولاً با درخواست آزمایش TSH شروع خواهد کرد. این تنها آزمایش تیروئید است که در صورت عدم سابقه مشکلات تیروئید تحت پوشش بیمه درمانی قرار دارد. این آزمایش برای تشخیص کم ‌کاری تیروئید و پرکاری تیروئید استفاده می ‌شود.

اگر نتایج این آزمایش خیلی بالا یا پایین باشد، آزمایش FT4 (تیروکسین آزاد) و/یا FT3 (تری ‌یدوتیرونین آزاد) درخواست خواهد شد.

• FT4 – برای آزمایش کم‌ کاری تیروئید و پرکاری تیروئید.
• FT3 – برای آزمایش پرکاری تیروئید.

اگر سطح TSH شما بالا یا پایین باشد، معمولاً آزمایشگاهی که آزمایش ها را انجام می ‌دهد به‌ طور خودکار آزمایش FT4 یا FT3 را بر روی همان نمونه خون شما انجام می ‌دهد. اگر TSH بالا باشد، FT4  برای بررسی میزان کم‌ کاری تیروئید اندازه ‌گیری می ‌شود و اگر TSH پایین باشد، FT4 و FT3  برای بررسی میزان پرکاری تیروئید اندازه ‌گیری می ‌شوند.

مطلب پیشنهادی: برای آزمایش بارداری باید ناشتا باشیم؟

 FT4 و FT3 چه معنایی دارند؟

آزمایش ‌های هورمون تیروئید آزاد، مقدار شکل فعال هورمون ‌های تیروئید را که در خون شما در حال گردش هستند و آماده استفاده در مواقع مورد نیاز می ‌باشند، اندازه ‌گیری می‌ کنند. نوع دیگر به نام هورمون تیروئید متصل شناخته می ‌شود که به پروتئین ‌ها متصل است و نمی‌ تواند وارد سلول ‌ها شده و مورد استفاده قرار گیرد.

مراحل  آزمایش بررسی عملکرد تیروئید

لمس غده تیروئید

در این معاینه، پزشک معمولاً از پشت سر و با دقت، ناحیه گردن شما که غده تیروئید در آن قرار دارد را لمس می‌ کند. لمس تیروئید از این موقعیت راحت تر است. پزشک به بافت غده تیروئید و این که آیا اندازه آن بزرگتر از حد معمول است یا نه، توجه خواهد کرد.

نتایج چه چیزی را نشان می دهند؟

بزرگ ‌شدن غده تیروئید را “گواتر” می نامند. شایع‌ ترین علت گواتر کمبود ید است. معمولاً در این حالت غده تیروئید به طور طبیعی به کار خود ادامه می ‌دهد.

اما تیروئید ممکن است به دلایل دیگر هم بزرگ شود. ممکن است تعداد زیادی توده خوش ‌خیم (غیر سرطانی) در آن ایجاد شود یا ممکن است به دلیل فعالیت بیش از حد تیروئید (پرکاری تیروئید) یا فعالیت کمتر از حد آن (کم ‌کاری تیروئید) باشد.

بنابراین پزشکان تنها با لمس غده تیروئید قادر به تشخیص جزئیات زیادی نیستند. برای پیدا کردن علت و این که آیا مشکلی در عملکرد غده وجود دارد یا خیر، نیاز به آزمایش های بیشتری است.

مطلب پیشنهادی: آزمایش فشار خون: آمادگی، نحوه اندازه گیری و تفسیر نتایج

آزمایش خون

غده تیروئید به طور مداوم مقدار مشخصی از هورمون‌ ها را وارد جریان خون می‌ کند. بنابراین با انجام آزمایش خون می ‌توان میزان هورمون ‌هایی که این غده تولید می ‌کند را اندازه ‌گیری کرد.

آزمایش ‌های خون می ‌توانند سطوح TSH و هورمون‌ های تیروئیدی تری ‌یودوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) را اندازه‌ گیری کنند. سطح غیرطبیعی TSH ممکن است یکی از نشانه ‌های اولیه مشکلات تیروئید باشد. به همین دلیل، معمولاً ابتدا فقط سطح TSH بررسی می‌ شود. اگر سطح TSH در خون بالاتر یا پایین ‌تر از حد طبیعی باشد، سطح هورمون ‌های T3 و T4 نیز اندازه‌ گیری می ‌شود.

اگر پزشکان شک کنند که یک واکنش خود ایمنی باعث اختلال در عملکرد تیروئید شده، سطح آنتی ‌بادی ‌های تیروئیدی را بررسی می‌ کنند. این آنتی ‌بادی ‌ها توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌ شوند و به بافت تیروئید متصل می ‌شوند. این فرآیند می ‌تواند باعث التهاب در غده تیروئید، اختلال در عملکرد آن یا تحریک بیش از حد آن برای تولید مقدار زیادی هورمون شود.

مطلب پیشنهادی: آزمایش بارداری در پریودی

بخش ‌هایی از غده تیروئید، هورمون دیگری به نام کلسی‌ تونین تولید می ‌کنند. سطح این هورمون در خون معمولاً فقط زمانی اندازه‌ گیری می ‌شود که پزشک مشکوک به نوع خاصی از سرطان تیروئید باشد که باعث افزایش سطح کلسی‌ تونین می ‌شود.

نتایج چه چیزی را نشان می‌ دهند؟

بررسی سطح مواد زیر در خون می‌ تواند به تشخیص علت اختلال در تولید هورمون ‌های تیروئیدی کمک کند:

• هورمون محرک تیروئید (TSH): سطح بالای TSH نشانه ‌ای از کم‌ کاری تیروئید (هایپوتیروئیدیسم) است. این نشان می‌ دهد که غده هیپوفیز تلاش می‌ کند که تیروئید را برای تولید هورمون ‌های تیروئیدی تحریک کند. سطح بسیار پایین TSH در خون ممکن است نشانه‌ ای از پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) باشد. در این حالت، غده هیپوفیز مقدار کمتری TSH تولید می‌ کند تا از تحریک بیش‌ از حد تیروئید جلوگیری کند.
• تری ‌یودوتیرونین آزاد (FT3) و تیروکسین آزاد (FT4): سطح بالای این هورمون ‌های تیروئیدی آزاد در خون، می ‌تواند نشان ‌دهنده پرکاری تیروئید باشد. اگر سطح آن ‌ها پایین باشد، ممکن است نشانه ‌ای از کم ‌کاری تیروئید باشد.
• آنتی ‌بادی ‌های تیروئیدی: در برخی بیماری ‌ها که سیستم ایمنی بدن به تیروئید حمله می ‌کند، مقدار این آنتی ‌بادی ‌ها در خون افزایش می ‌یابد. از جمله این بیماری ‌ها می‌ توان به هاشیموتو و گریوز اشاره کرد.
• کلسی ‌تونین: سطح کلسی ‌تونین معمولاً در نوع خاصی از سرطان تیروئید افزایش می ‌یابد. اما سطح بالای کلسی ‌تونین همچنین می ‌تواند نشانه ‌ای از بیماری ‌های دیگر مانند نارسایی کلیه باشد. کلسی ‌تونین نقش مهمی در تنظیم کلسیم و متابولیسم استخوان دارد.

غلظت TSH و هورمون ‌های تیروئیدی در خون همچنین می ‌تواند تحت تأثیر استفاده طولانی ‌مدت از برخی داروها قرار گیرد. این داروها شامل موارد زیر هستند:

• اسید استیل ‌سالیسیلیک (ماده مؤثر در داروهایی مانند آسپیرین)
• استروئیدها
• عصاره گیاه سنبل الطیب
• برخی از داروهای ادرارآور حاوی فوروزماید
• داروهای تیروئید

به همین دلیل، بسیار مهم است که پیش از انجام آزمایش خون، پزشک خود را از تمام داروهایی که مصرف می ‌کنید مطلع سازید.

مطلب پیشنهادی: آزمایش های خون لازم در حین بارداری

سونوگرافی تیروئید

در سونوگرافی تیروئید (اولتراسوند)، امواج صوتی به سمت غده تیروئید فرستاده می ‌شوند. بسته به نوع بافتی که این امواج به آن برخورد می‌ کنند، امواج صوتی با شدت‌ های مختلفی بازتاب می ‌یابند یا اصلاً باز نمی ‌گردند. برای انجام این بررسی، مقدار کمی ژل روی پروب دستگاه سونوگرافی قرار می‌گ یرد و سپس پروب روی گردن حرکت داده می ‌شود. امواج صوتی بازتاب ‌شده از بافت تیروئید، توسط پروب دریافت و به تصویری دو بعدی یا سه ‌بعدی تبدیل و روی صفحه ‌نمایش نشان داده می ‌شود.

نتایج چه چیزی را نشان می ‌دهند؟

تصویر سونوگرافی به پزشک نشان می ‌دهد که آیا غده تیروئید بزرگ ‌تر از حد طبیعی است یا خیر. اما این روش نمی ‌تواند مشخص کند که آیا غده بزرگ‌ شده، هورمون زیاد یا کمی تولید می‌ کند؛ به همین دلیل معمولاً باید آزمایش خون هم انجام شود.

تغییرات بافتی مانند توده ها یا کیست ‌ها نیز در تصاویر سونوگرافی قابل مشاهده‌ اند. اگر در سونوگرافی، توده دیده شود، معمولاً بررسی ‌های تکمیلی برای شناسایی دقیق ‌تر آن انجام می‌ شود؛ از جمله اسکن تیروئید یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI).

مطلب پیشنهادی: فرق آزمایش بتا با آزمایش ادرار بارداری

اسکن تیروئید (سینتی ‌گرافی)

اسکن تیروئید برای بررسی میزان فعالیت غده تیروئید انجام می ‌شود (یعنی این که هر بخش از تیروئید چه مقدار هورمون تولید می ‌کند). قبل از انجام اسکن، مقدار کمی ماده رادیو اکتیو به داخل رگ بازو تزریق می‌ شود. این ماده از طریق جریان خون در بدن گردش می یابد، اما بیشتر آن توسط غده تیروئید جذب می‌ شود. هر چه ناحیه ‌ای از تیروئید فعال ‌تر باشد، ماده رادیو اکتیو بیشتری جذب می ‌کند. تصویری که از این روند به دست می ‌آید، نشان می ‌دهد که هر بخش از تیروئید چه مقدار از ماده را جذب کرده است. این تصویر را «سینتی‌ گرام» می ‌نامند.

پیش از انجام اسکن، ممکن است لازم باشد مصرف برخی از داروها مانند داروهای تیروئید قطع شود. به همین دلیل، اطلاع دادن به پزشک درباره داروهایی که مصرف می‌ کنید، بسیار اهمیت دارد.

در موارد نادر، ممکن است سوزن تزریق، به رگ ‌ها یا اعصاب آسیب برساند، یا محل تزریق دچار عفونت پوستی شود. واکنش‌ های آلرژیک، به ‌ویژه نسبت به ماده تزریقی نیز ممکن است رخ دهد.

در طول اسکن، بدن در معرض مقدار کمی تشعشع قرار می‌ گیرد. البته این میزان بسیار کم است و مواد رادیو اکتیو به ‌کار رفته طی چند روز در بدن تجزیه و بدون آسیب از بدن دفع می ‌شوند.

مطلب پیشنهادی: آزمایش AFP در بارداری

نتایج چه چیزی را نشان می ‌دهند؟

اسکن تیروئید به ما این امکان را می‌ دهد که ببینیم آیا غده تیروئید به ‌طور یکنواخت فعالیت می ‌کند یا این که بخش ‌هایی از آن فعالیت بیشتری دارند یا خیر. این بخش ‌ها را “توده های گرم” می ‌نامند. توده ‌های گرم معمولاً خوش ‌خیم (غیر سرطانی) هستند، اما ممکن است باعث پرکاری تیروئید شوند.

بخش‌ هایی از تیروئید که نسبت به سایر نواحی هورمون کمتری تولید می ‌کنند یا اصلاً هورمونی تولید نمی‌ کنند، “توده های سرد” نامیده می ‌شوند. بیشتر توده ‌های سرد نیز خوش ‌خیم هستند، اما در موارد نادری ممکن است ناشی از تومور سرطانی تیروئید باشند.

مطلب پیشنهادی: چه زمانی باید تست بارداری انجام دهیم؟

نمونه ‌برداری بافتی (بیوپسی)

برای نمونه‌ برداری از بافت تیروئید، معمولاً از روشی به نام آسپیراسیون با سوزن ظریف استفاده می ‌شود. در این روش، پزشک یک سوزن بسیار نازک و توخالی را به قسمتی از غده تیروئید که باید بررسی شود وارد می‌ کند تا مقداری از بافت یا مایع را برداشت کند.

معمولاً نیاز به بی ‌حسی موضعی وجود ندارد، زیرا این روش سخت تر از گرفتن نمونه خون از بازو نیست.

در موارد نادر، محل ورود سوزن ممکن است دچار کبودی یا عفونت شود. اگر دارویی مصرف می‌ کنید که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند (مانند داروهای ضد انعقاد)، مهم است که با پزشک مشورت کنید تا مشخص شود آیا باید مصرف آن را قبل از نمونه‌ برداری قطع کنید یا خیر. گاهی اوقات نمونه ‌گیری نیاز به تکرار دارد یا پزشک مجبور است از سوزن بزرگ ‌تری استفاده کند.

نتایج چه چیزی را نشان می‌ دهند؟

پس از بررسی نمونه بافت در آزمایشگاه، پزشکان می ‌توانند تشخیص دهند که آیا بافت تیروئید دچار التهاب شده یا تغییرات بدخیم (سرطانی) در آن به وجود آمده است یا خیر.

تفسیر نتایج آزمایش تیروئید

نتایج آزمایش شما همراه با سایر آزمایش ‌هایتان در یک فرم ارائه خواهد شد. برای هر یک از این آزمایش ‌ها، ستون ‌ها یا خطوط جداگانه ‌ای قابل مشاهده خواهد بود.

الگوهای نتایج آزمایش تیروئید و رایج ‌ترین علل آن ‌ها

TSH	FT4	FT3	تفسیر
نرمال	نرمال	نرمال	عملکرد طبیعی تیروئید
بالا	نرمال	نرمال	کم‌ کاری خفیف تیروئید (هایپوتیروئیدیسم) یا می ‌تواند ناشی از بیماری حاد باشد
بالا	پایین	پایین یا نرمال	کم‌ کاری تیروئید (هایپوتیروئیدیسم) – تولید ناکافی هورمون تیروئید به دلیل مشکل در خود غده تیروئید
پایین	نرمال	نرمال	پرکاری خفیف تیروئید (هایپرتیروئیدیسم)
پایین	بالا یا نرمال	بالا یا نرمال	پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) – تولید بیش از حد هورمون تیروئید
پایین	پایین	پایین	کم‌ کاری تیروئید به دلیل مشکل در هیپوفیز یا هیپوتالاموس

آیا مشکل از هیپوفیز شماست؟

هیچ آزمایش پاتولوژی واحدی نمی ‌تواند به ‌طور دقیق تمام انواع اختلالات تیروئید را تشخیص دهد. معمولاً ترکیبی از آزمایش‌ ها برای شناسایی اختلالات و تمایز بین مشکلات تیروئید و هیپوفیز نیاز است.

برای مثال، سطح پایین FT4 می‌ تواند به این معنی باشد که تیروئید شما هورمون T4 کافی تولید نمی‌ کند یا این که هیپوفیز شما تیروئید را برای تولید T4 تحریک نمی ‌کند. چون هیپوفیز به طور معمول در صورتی که FT4 پایین باشد، TSH  ترشح می‌ کند، سطح بالای TSH تأیید می‌ کند که مشکل از تیروئید است و نه از هیپوفیز.

اگر سطح FT4 و TSH هر دو پایین باشند یا هر دو بالا باشند، احتمال این که هیپوفیز علت مشکل باشد بیشتر است. در این صورت، هیپوفیز شما نیاز به بررسی بیشتر دارد. هیپوفیز در مدیریت بسیاری از هورمون ‌های بدن شما از جمله هورمون‌ های استروئیدی، تولید مثل و رشد، نقش دارد.

آزمایش‌ ها برای اختلالات خود ایمنی

اگر تیم پزشکی شما مشکوک باشد که یک اختلال خود ایمنی زیر ساختی دارید، ممکن است نیاز به انجام آزمایش ‌های بیشتری باشد. ممکن است نیاز به انجام آزمایش ‌های آنتی ‌بادی داشته باشید.

اختلالات خود ایمنی زمانی رخ می ‌دهند که سیستم ایمنی بدن شما که به ‌طور معمول برای دفاع از شما طراحی شده است، به اشتباه آنتی ‌بادی ‌هایی تولید می‌ کند که به بافت سالم حمله می ‌کنند. دو اختلال خود ایمنی اصلی که بر تیروئید تأثیر می ‌گذارند عبارتند از: تیروئیدیت هاشیموتو (کم‌ کاری تیروئید) و بیماری گریوز (پرکاری تیروئید).

برخی از آزمایش ‌های آنتی ‌بادی که استفاده می ‌شوند عبارتند از:

• آنتی ‌بادی ‌های تیروئید پروکسیداز (TPO)
• گیرنده هورمون محرک تیروئید (TSH)
• ایمونوگلوبولین تحریک‌ کننده تیروئید (TSI)

آزمایش ‌ها برای تشخیص و پایش سرطان

آزمایش تیروگلوبولین برای ارزیابی اثربخشی درمان سرطان تیروئید و پایش عود بیماری پس از برداشتن کامل تیروئید استفاده می ‌شود. چون تیروگلوبولین به طور معمول فقط در تیروئید تولید می ‌شود، باید در این بیماران به سطوح بسیار پایین یا غیرقابل شناسایی کاهش یابد.

آزمایش کلسیتونین گاهی اوقات برای تشخیص و پایش دو بیماری نادر درخواست می ‌شود: هایپرپلازی سلول C و سرطان مدولاری تیروئید. (MTC) در این بیماری‌ ها، مقادیر زیادی کلسیتونین تولید می ‌شود. هایپرپلازی سلول C یک بیماری خوش‌ خیم است که ممکن است به MTC تبدیل شود یا نشود. MTC یک سرطان بد خیم است که می ‌تواند فراتر از تیروئید گسترش یابد و اگر زود تشخیص داده نشود، درمان آن می ‌تواند دشوار باشد.

محدوده ‌های مرجع

نتایج آزمایش شما با یک محدوده مرجع مقایسه خواهد شد (که گاهی اوقات به آن محدوده طبیعی یا محدوده مرجع گفته می ‌شود).

• محدوده ‌های مرجع، دامنه نتایجی هستند که در افراد سالم انتظار می ‌رود.
• زمانی که نتایج شما با این محدوده ‌ها مقایسه می ‌شود، اگر خارج از این دامنه باشد، ممکن است به عنوان “بالا” یا “پایین” علامت ‌گذاری شود.
• بسیاری از محدوده‌ های مرجع بین آزمایشگاه‌ ها متفاوت است.

اگر نتایج شما به عنوان “بالا” یا “پایین” علامت ‌گذاری شد، لزوماً به این معنا نیست که مشکلی وجود دارد. این بستگی به وضعیت شخصی شما دارد. نتایج شما باید توسط پزشک شما تفسیر شود.

آیا نکات بیشتری وجود دارد که باید بدانید؟

بسیاری از مولتی ‌ویتامین‌ ها، مکمل‌ ها – به ویژه بیوتین که در مکمل ‌های مو و ناخن یافت می ‌شود – و داروهای تجویزی و بدون نسخه می ‌توانند نتایج آزمایش تیروئید را تحت تأثیر قرار دهند، بنابراین حتماً پزشک خود را از هر دارویی که مصرف می‌ کنید مطلع نمایید. هر مکملی که حاوی بیوتین است باید حداقل دو روز قبل از انجام آزمایش خون مصرف نشود. داروی هورمون تیروئید شما نیز بر نتایج تأثیر می ‌گذارد. زمانی که پزشک دوز داروی هورمون تیروئید شما را تنظیم می‌ کند، مهم است که حداقل یک یا دو ماه صبر کنید تا دوباره آزمایش TSH را انجام دهید تا دوز جدید اثر کامل خود را بگذارد.

سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید:

انتخاب آزمایش ‌هایی که پزشک شما انجام می ‌دهد بر اساس سابقه پزشکی و علائم شما خواهد بود. مهم است که تمام اطلاعاتی که فکر می‌ کنید ممکن است مفید باشد را به پزشک خود بگویید.

شما نقش اصلی را در اطمینان از دقت نتایج آزمایش ‌ها دارید. هرچه می ‌توانید برای درست بودن اطلاعاتی که ارائه می ‌دهید انجام دهید و دستورالعمل‌ ها را به دقت دنبال کنید.

با پزشک خود در مورد هر دارویی که مصرف می ‌کنید صحبت کنید. بپرسید که آیا باید ناشتا باشید یا از خوردن غذا یا مکمل‌ های خاصی خودداری کنید. این موارد ممکن است بر نتایج شما تأثیر بگذارند. سوالاتی که می‌ توانید بپرسید عبارتند از:

• چرا این آزمایش باید انجام شود؟
• آیا باید برای جمع ‌آوری نمونه، آمادگی خاصی نیاز است (مثل ناشتا بودن یا اجتناب از داروها)؟
• آیا نتیجه غیر عادی به این معناست که باید آزمایش‌ های بیشتری انجام دهم؟
• این نتیجه چگونه می ‌تواند مسیر درمان من را تغییر دهد؟
• بعد از انجام آزمایش چه اتفاقی خواهد افتاد؟