آزمایش خون RBC: کاربرد، علائم، آمادگی و تفسیر نتایج
فهرست مطالب:

قبل از پرداختن به آزمایش خون RBC یا همان آزمایش شمارش گلبول های قرمز خون بهتر است بدانید که تعداد گلبول‌ های قرمز خون ممکن است در نتیجه برخی مشکلات سلامتی، از جمله کمبودهای تغذیه‌ ای، اریتروسیتوز (افزایش غیر طبیعی گلبول ‌های قرمز) و برخی بیماری‌ های مزمن، به طور غیر طبیعی کاهش یا افزایش یابد.

شمارش گلبول ‌های قرمز خون (RBC) آزمایشی است که به ‌منظور تعیین تعداد گلبول ‌های قرمز در خون انجام می ‌شود. این آزمایش که با نام شمارش اریتروسیت ‌ها نیز شناخته می ‌شود، اطلاعات مهمی درباره وضعیت کلی سلامت فرد و عملکرد سیستم خون ‌ساز بدن ارائه می ‌دهد.

آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز خون (RBC) چیست؟

پزشک معمولاً شمارش گلبول ‌های قرمز خون را به همراه سایر سلول‌ های خونی بررسی می ‌کند تا بتواند شرایطی را شناسایی کند که منجر به کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز (کم ‌خونی) یا افزایش آن ‌ها می ‌شوند. تغییرات در سطح گلبول ‌های قرمز می ‌تواند ناشی از طیف گسترده‌ ای از بیماری‌ ها و وضعیت ‌های سلامت باشد که بر تولید، تخریب یا از دست رفتن این سلول ‌ها تأثیر می ‌گذارند. این ارزیابی به تشخیص دقیق ‌تر بیماری ‌ها و تعیین روند درمان کمک می ‌کند.

آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز خون، تعداد گلبول ‌های قرمز (RBC) موجود در خون شما را اندازه ‌گیری می‌ کند. گلبول ‌های قرمز یا اریتروسیت ‌ها، حاوی هموگلوبین هستند — پروتئینی که اکسیژن را به تمام بخش ‌های بدن شما منتقل می ‌کند. میزان اکسیژنی که به قسمت ‌های مختلف بدن شما منتقل می ‌شود، بستگی به تعداد گلبول‌ های قرمز شما دارد.

نام‌ های دیگر آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز شامل شمارش RBC و شمارش اریتروسیت است. این آزمایش معمولاً به‌ عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون (CBC) انجام می‌ شود و برای بررسی و تشخیص انواع مختلفی از وضعیت ‌های مرتبط با سلامت مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

چرا به آزمایش خون rbc نیاز داریم؟

چرا به آزمایش خون rbc نیاز داریم؟

طبق گفته انجمن بیوشیمی بالینی و پزشکی آزمایشگاهی، این آزمایش تقریباً همیشه بخشی از شمارش کامل خون (CBC) است. شمارش کامل خون تمام اجزای اصلی خون را اندازه‌ گیری می‌ کند، از جمله:

  • گلبول‌ های قرمز
  • گلبول‌ های سفید
  • هموگلوبین
  • هماتوکریت
  • پلاکت‌ ها

هماتوکریت میزان حجم گلبول ‌های قرمز در بدن شما است. آزمایش هماتوکریت نسبت گلبول‌ های قرمز به کل خون شما را اندازه‌ گیری می‌ کند.

پلاکت ‌ها سلول‌ های کوچکی هستند که در خون گردش می‌ کنند و باعث تشکیل لخته‌ های خون می ‌شوند تا زخم‌ ها التیام یابند و از خونریزی بیش از حد جلوگیری کنند.

پزشک ممکن است این آزمایش را زمانی تجویز کند که مشکوک به وجود بیماری ‌ای باشد که بر گلبول ‌های قرمز تأثیر می ‌گذارد، یا اگر شما علائمی از کمبود اکسیژن در خون داشته باشید. این علائم می ‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • رنگ ‌پریدگی یا کبودی پوست
  • سردرگمی
  • تحریک ‌پذیری و بی ‌قراری
  • تنفس نامنظم

پزشک ممکن است آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز (RBC) را زمانی تجویز کند که در معاینه ‌ی معمول، علائمی مانند ضعف یا خستگی مشاهده شود. همچنین این آزمایش برای بررسی و تشخیص برخی شرایط خاص سلامت که ممکن است علائم واضحی نداشته باشند، انجام می ‌گیرد. گاهی نیز آزمایش RBC به ‌عنوان بخشی از چکاپ ‌های دوره ‌ای و روتین صورت می‌ گیرد.

شرایطی که می‌ توانند تعداد گلبول‌ های قرمز را تغییر دهند شامل خونریزی داخلی، بیماری ‌های کلیوی، کم ‌خونی و موارد دیگر هستند.

پزشک معمولاً از شما می ‌خواهد که این آزمایش را انجام دهید تا متوجه شود آیا تغییراتی در تعداد گلبو ل‌های قرمز شما ایجاد شده که ممکن است نشان‌ دهنده یک مشکل مرتبط با سلامتی باشد یا خیر. همچنین اگر به برخی از وضعیت های خاص مبتلا باشید، ممکن است این آزمایش را به طور مرتب انجام دهید ، مانند:

  • اختلالات مغز استخوان
  • بیماری که باعث آسیب به رگ ‌های خونی کلیه ‌ها می ‌شود
  • اختلالی که باعث تخریب سریع ‌تر یا بیش از حد گلبول ‌های قرمز خون می ‌شود
  • سرطان خون

شمارش کامل خون (CBC) معمولاً بخشی از معاینه فیزیکی روتین است و می ‌تواند نمای کلی ‌ای از وضعیت سلامت شما ارائه دهد. این آزمایش ممکن است پیش از انجام جراحی نیز برای ارزیابی آمادگی بدن انجام شود.

اگر به بیماری‌ خونی خاصی مبتلا باشید که بر تعداد گلبول‌ های قرمز اثر می‌ گذارد، یا اگر داروهایی مصرف می ‌کنید که ممکن است بر این سلول‌ ها تأثیرگذار باشند، پزشک ممکن است به ‌منظور پایش روند بیماری یا اثربخشی درمان، آزمایش CBC را تجویز کند.

همچنین، پزشکان از این آزمایش برای بررسی و تشخیص بیماری ‌هایی مانند لوسمی (سرطان خون)، عفونت ‌های خونی و سایر اختلالات مرتبط با خون استفاده می ‌کنند.

مقادیر طبیعی گلبول ‌های قرمز خون

مقادیر طبیعی ممکن است کمی بین آزمایشگاه‌ های مختلف متفاوت باشد. بهتر است از پزشک یا ارائه‌ دهنده خدمات درمانی خود بپرسید که چه محدوده ‌ای را برای نتیجه آزمایش شما طبیعی می ‌دانند و اگر نتیجه شما خارج از این محدوده باشد، چه معنایی دارد.

دامنه طبیعی شمارش گلبول‌ های قرمز (میلیون سلول در میکرو لیتر خون)
بزرگسالان (جنسیت زن تعیین ‌شده هنگام تولد) ۴.۲ تا ۵.۴
بزرگسالان (جنسیت مرد تعیین ‌شده هنگام تولد) ۴.۷ تا ۶.۱
کودکان (۱ تا ۱۸ سال): ۴.۰ تا ۵.۵
نوزادان (۶ تا ۱۲ ماه): ۳.۵ تا ۵.۲
نوزادان (۲ تا ۶ ماه): ۳.۵ تا ۵.۵
نوزادان (۲ تا ۸ هفته) ۴.۰ تا ۶.۰
نوزاد تازه متولد شده ۴.۸ تا ۷.۱

این دامنه ‌ها ممکن است بسته به آزمایشگاه یا نظر پزشک متفاوت باشد. همچنین، این مقادیر برای زنان باردار ممکن است متفاوت باشد.

محدوده طبیعی گلبول ‌های قرمز برای بزرگسالان

مردان (یا افرادی که هنگام تولد مذکر تعیین شده ‌اند):  معمولاً بین ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول قرمز در هر میکرو لیتر خون.

زنان (یا افرادی که هنگام تولد مؤنث تعیین شده ‌اند):  معمولاً بین ۴.۲ تا ۵.۴ میلیون گلبول قرمز در هر میکرو لیتر خون.

محدوده طبیعی گلبول ‌های قرمز برای کودکان

در کودکان، ممکن است مقدار گلبول ‌های قرمز کمی کمتر باشد که این موضوع در بسیاری از موارد طبیعی محسوب می ‌شود. محدوده طبیعی تعداد گلبول‌ های قرمز معمولاً بین ۴.۰ تا ۵.۵ میلیون گلبول در هر میکرو لیتر خون قرار دارد.

افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز خون

علائم افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز

ممکن است تعداد گلبول ‌های قرمز شما بالا باشد و هیچ علامتی نداشته باشید. اما ممکن است علائمی شامل موارد زیر را تجربه کنید:

  • خستگی
  • تنگی نفس
  • سردرد
  • تاری دید
  • مشکل در خوابیدن
  • درد مفاصل
  • خارش
  • احساس بی‌ حسی یا سوزن‌ سوزن شدن
  • خونریزی از بینی

علل افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز

بسیاری از بیماری ‌ها می ‌توانند تعداد گلبول ‌های قرمز بدن شما را افزایش دهند. از جمله علل افزایش RBC می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نارسایی قلبی که باعث کاهش سطح اکسیژن در خون می ‌شود
  • بیماری مادرزادی قلب، یک مشکل طبیعی در قلب
  • پلی ‌سیتمی ورا، بیماری‌ ای که در آن مغز استخوان مقادیر زیادی گلبول قرمز تولید می ‌کند
  • تومورهای کلیه
  • بیماری ‌های ریه مانند آمفیزم و فیبروز ریوی
  • قرار گرفتن در معرض مونوکسید کربن، که معمولاً به دلیل سیگار کشیدن زیاد است
  • کم ‌آبی بدن

همچنین ممکن است تعداد گلبول ‌های قرمز شما بالا باشد اگر:

  • سیگار می ‌کشید
  • در ارتفاعات بالا زندگی می ‌کنید
  • داروهای استروئیدی یا داروهای افزایش ‌دهنده عملکرد مصرف می ‌کنید
  • تحت استرس باشید

بیشتر سرطان‌ هایی که روی تعداد سلول های خونی تأثیر می ‌گذارند، باعث کاهش تعداد گلبول‌ های قرمز می ‌شوند. اما سرطان ‌هایی نیز وجود دارند که می ‌توانند تعداد گلبول‌ های قرمز را افزایش دهند، از جمله:

  • پلی ‌سیتمی ورا
  • کارسینوم سلول کلیوی، رایج‌ ترین سرطان کلیه در بزرگسالان
  • کارسینوم سلول کبدی، رایج ‌ترین سرطان کبد در بزرگسالان

کاهش تعداد گلبول‌ های قرمز خون

علائم کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز

وقتی تعداد گلبول‌ های قرمز خون شما کافی نباشد، به این حالت کم‌ خونی گفته می ‌شود. کم ‌خونی انواع مختلفی دارد که دلایل متفاوتی می‌ تواند باعث آن شود. کم‌ خونی می ‌تواند خفیف باشد یا جدی ‌تر.

برخی از علائم تعداد پایین گلبول ‌های قرمز، شبیه علائم تعداد بالای گلبول ‌های قرمز هستند. علائم کم‌ خونی یا تعداد پایین RBC شامل موارد زیر می ‌شوند:

  • خستگی
  • احساس ضعف
  • تنگی نفس
  • رنگ پوست کمرنگ یا زرد، البته اگر پوستتان تیره باشد ممکن است این علائم کمتر دیده شود
  • نامنظمی ضربان قلب
  • سرگیجه یا احساس سبکی سر
  • درد در قفسه سینه
  • سردی دست ‌ها یا پاها
  • سردرد

علل کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز

چندین بیماری و شرایط مرتبط با سلامت می ‌توانند باعث کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز خون شما شوند. برخی از علل کاهش تعداد RBC عبارتند از:

  • برخی داروها، از جمله داروهای ضد ویروسی برای درمان HIV، داروهای شیمی ‌درمانی و سایر داروها
  • از دست دادن خون
  • کم‌ خونی
  • لوسمی، نوعی سرطان خون
  • بیماری ‌های مزمن کلیه
  • سیروز (زخم شدن کبد)
  • کمبود ویتامین B12 یا فولات
  • زخم معده
  • لوپوس، بیماری ‌ای که در آن سیستم ایمنی به بدن حمله می ‌کند
  • کم‌ کاری تیروئید (هایپوتیروئیدیسم)
  • بیماری التهابی روده  (IBD)
  • لنفوم هوچکین، سرطانی که از گلبول ‌های سفید خون ناشی می ‌شود
  • مولتیپل میلوما، نوع دیگری از سرطان که از گلبول ‌های سفید خون منشأ می ‌گیرد
  • مسمومیت با سرب
  • آرتریت روماتوئید

آزمایش خون RBC چگونه انجام می ‌شود؟

آزمایش خون RBC چگونه انجام می ‌شود؟

برای انجام این آزمایش نیاز به نمونه خون دارید. یک کارشناس آزمایشگاه با استفاده از یک سرنگ، خون را از رگی در دست یا بازوی شما می ‌گیرد.

آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز خون یک آزمایش خون ساده است که معمولاً در مطب پزشک انجام می ‌شود. یک فرد متخصص، خون را از رگ شما می‌ گیرد، معمولاً از داخل آرنج. مراحل کار به این صورت است:

  • محل سوراخ شدن پوست را با ماده ضد عفونی ‌کننده تمیز می ‌کند
  • یک باند کشی را دور بالای بازوی شما می ‌بندد تا رگ‌ ها با خون متورم شوند
  • به آرامی سوزن را وارد رگ می‌ کند و خون را در یک ویال جمع ‌آوری می‌ کند
  • سوزن و باند کشی را از بازوی شما خارج می ‌کند

پس از گرفتن نمونه خون، مطب پزشک نمونه را برای تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌ کند.

چگونه برای آزمایش شمارش گلبول‌ های قرمز خون آماده شویم؟

هیچ دستورالعمل خاصی برای آماده شدن قبل از آزمایش RBC وجود ندارد. پزشک معمولاً از شما می ‌خواهد که:

  • از انجام ورزش شدید خودداری کنید.
  • آرامش داشته باشید و استرس خود را کاهش دهید.
  • آب زیادی بنوشید.
  • مصرف برخی داروها را به تأخیر بیندازید یا از آن‌ ها اجتناب کنید.

باید تمام داروها و مکمل‌ هایی که مصرف می‌کنید را به پزشک خود اطلاع دهید.

شما برای آماده شدن نیاز به انجام کار خاصی ندارید، اما اگر از سرنگ یا خون دهی ترس دارید حتماً به پزشک یا ارائه ‌دهنده خدمات بهداشتی اطلاع دهید. ممکن است هنگام خون‌ گیری کمی درد یا سوزش احساس کنید، ولی معمولاً درد زیادی نخواهد داشت. ممکن است بعد از آن کمی درد خفیف یا کبودی داشته باشید، که معمولاً ‌زود از بین می ‌رود.

تفسیر نتایج آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز خون

چندین عامل ممکن است بر نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارند، از جمله سن، سابقه پزشکی، جنسیت و روشی که برای انجام آزمایش استفاده شده است.

نتایج آزمایش، تعداد گلبول ‌های قرمز موجود در خون شما را نشان می‌ دهد. نتایج آزمایش همیشه به این معنی نیست که شما مشکل سلامتی دارید. اگر نتایج شما خارج از محدوده طبیعی باشد، پزشک به شما کمک می‌ کند تا معنی آن را بفهمید و بگوید چه آزمایش‌ های دیگری ممکن است نیاز باشد انجام دهید.

تعداد گلبول ‌های قرمز خون کمتر از حد طبیعی، چه معنایی دارد؟

اگر تعداد گلبول ‌های قرمز شما کمتر از حد طبیعی باشد، به این وضعیت کم‌ خونی (آنمی) گفته می ‌شود. این مشکل می ‌تواند ناشی از کاهش تولید گلبول ‌های قرمز، یا تخریب یا از دست رفتن آن ‌ها باشد. دلایل زیادی برای کم‌ خونی وجود دارد.

کمبود تغذیه ‌ای

کم ‌خونی ناشی از فقر آهن شایع ‌ترین نوع کم ‌خونی است، اما کمبود سایر مواد مغذی نیز می ‌تواند باعث کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز شود. این مواد شامل موارد زیر هستند:

  • مس
  • فولات (ویتامین B9)
  • ویتامین B6
  • ویتامین B12

نارسایی مغز استخوان

در موارد نادر، مغز استخوان ممکن است تولید سلول ‌های خونی جدید را متوقف کند. به این وضعیت کم ‌خونی آپلاستیک گفته می‌ شود.

کم ‌خونی آپلاستیک ممکن است یک بیماری خود ایمنی باشد. همچنین، برخی داروها، ویروس ‌ها، سموم یا اشعه می ‌توانند باعث ایجاد کم ‌خونی آپلاستیک شوند.

همولیز

همولیز به معنای تخریب گلبول ‌های قرمز خون است. علل رایج همولیز شامل موارد زیر می‌ شود:

  • واکنش خود ایمنی به انتقال خون
  • عفونت
  • بیماری ‌های ارثی مانند کم‌ خونی داسی ‌شکل

بیماری ‌های مزمن

شرایط زمینه ‌ای سلامت که موجب التهاب مزمن می ‌شوند، می ‌توانند نحوه عملکرد هورمون اریتروپوئتین  (EPO) در بدن شما را تحت تأثیر قرار دهند. EPO هورمونی است که باعث تحریک مغز استخوان برای تولید گلبول‌ های قرمز می ‌شود.

EPO در کلیه ‌ها تولید می ‌شود. اگر بیماری مزمن کلیوی داشته باشید، بدن شما ممکن است کمتر از حد طبیعی EPO تولید کند.

سایر بیماری‌ های مزمنی که ممکن است باعث کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز شوند، شامل موارد زیر هستند، اما محدود به آن‌ ها نمی ‌شوند:

  • بیماری ‌های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس
  • عفونت ‌ها مانند HIV یا سل
  • سرطان‌ ها مانند لوکمیا یا مولتیپل میلوما
  • بیماری ‌های التهابی روده (IBD)، از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو

سایر شرایط

دلایل دیگری که ممکن است باعث کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز خون شوند، عبارتند از:

  • خونریزی داخلی یا خارجی
  • بارداری
  • اختلالات تیروئید

داروها

برخی داروها نیز می ‌توانند تعداد گلبول ‌های قرمز را کاهش دهند، به ویژه:

  • داروهای شیمی ‌درمانی
  • کلرامفنیکل، که برای درمان عفونت ‌های باکتریایی استفاده می ‌شود
  • کینیدین، که برای درمان ضربان نامنظم قلب کاربرد دارد
  • هیدانتوئین‌ ها، که به طور سنتی برای درمان صرع و اسپاسم ‌های عضلانی استفاده می ‌شوند

تعداد گلبول ‌های قرمز خون بالاتر از حد طبیعی، چه معنایی دارد؟

اگر تعداد گلبول ‌های قرمز شما بیشتر از حد طبیعی باشد، به این وضعیت اریتروسیتوز گفته می‌ شود. این وضعیت باعث غلظت بیشتر از حد معمول خون می ‌شود و می ‌تواند خطر تشکیل لخته ‌های خونی را افزایش دهد.

اریتروسیتوز اولیه

اریترسیتوز اولیه زمانی اتفاق می ‌افتد که بدن شما به ‌طور خودکار شروع به تولید بیش از حد گلبول ‌های قرمز می ‌کند. این موضوع معمولاً به دلیل مشکلی در سلول ‌های مغز استخوان است و اغلب زمینه ژنتیکی دارد.

یکی از نمونه ‌های این وضعیت، پلی ‌سیتمی ورا است، نوعی بیماری مغز استخوان که منجر به تولید بیش از حد گلبول‌ های قرمز می ‌شود و با یک جهش ژنتیکی مرتبط است.

اریتروسیتوز ثانویه

اریترسیتوز ثانویه زمانی رخ می  ‌دهد که یک عامل خارجی باعث افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز شود. این می ‌تواند ناشی از بیماری، دارو یا عوامل دیگر باشد.

برخی بیماری ‌هایی که ممکن است باعث افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز شوند عبارت ‌اند از:

  • بیماری مادرزادی قلب
  • اختلالات تنفسی مانند COPD (بیماری انسدادی مزمن ریه)، فیبروز ریوی یا آپنه خواب
  • بیماری ‌های کلیوی مانند کیست یا نارسایی کلیه
  • برخی تومورها مانند کارسینومای سلول کلیوی یا کارسینومای سلول کبدی

داروهایی که ممکن است باعث افزایش RBC شوند شامل:

  • جنتامایسین (آنتی ‌بیوتیکی برای عفونت ‌های باکتریایی خونی)
  • متیل‌ دوپا (برای درمان فشار خون بالا)
  • داروهای تقویت عملکرد ورزشی مانند استروئیدهای آنابولیک یا تزریق ‌های پروتئینی
  • دیورتیک ‌ها (ادرار آورها)

حتماً پزشک خود را از داروهایی که مصرف می ‌کنید مطلع نمایید..

سایر دلایل احتمالی افزایش تعداد گلبول های قرمز خون :

  • سیگار کشیدن
  • زندگی در ارتفاعات بالا
  • کم ‌آبی بدن (دهیدراته شدن)
  • دوپینگ خون (تزریق خون برای افزایش عملکرد ورزشی)

چه عواملی می ‌توانند بر نتایج آزمایش شمارش گلبول‌ های قرمز خون تأثیر بگذارند؟

چندین عامل می ‌توانند بر تعداد گلبول ‌های قرمز شما تأثیر بگذارند، از جمله:

  • کم ‌آبی بدن یا مصرف آب کم
  • پرآبی بدن یا مصرف زیاد آب
  • استرس
  • ارتفاع محل زندگی
  • بارداری
  • برخی داروها
  • وضعیت بدنی شما هنگام انجام آزمایش

خطرات انجام آزمایش خون RBC

آزمایش شمارش گلبول ‌های قرمز با استفاده از سرنگ انجام می ‌شود، بنابراین ممکن است برخی خطرات جزئی داشته باشد. این خطرات شامل خونریزی، کبودی، عفونت و سرگیجه است. درد ناشی از فرو کردن سوزن معمولاً خفیف است، اما ممکن است ناحیه‌ ی خون‌ گیری کمی دردناک شود. آزمایش شمارش RBC عوارض شدیدی ندارد.

گلبول ‌های قرمز خون و سرطان ‌های خونی

سرطان ‌های خون می ‌توانند بر تولید و عملکرد گلبول ‌های قرمز تأثیر بگذارند و موجب مقادیر غیر طبیعی آن ها در خون شوند.

هر نوع از سرطان خون اثر منحصر به ‌فردی بر تعداد گلبول‌ های قرمز دارد. سه نوع اصلی سرطان خون عبارت ‌اند از:

  • لوسمی: (Leukemia) عملکرد مغز استخوان را در تولید پلاکت ‌ها و گلبول ‌های قرمز مختل می ‌کند.
  • لنفوم: (Lymphoma) بر گلبول‌ های سفید سیستم ایمنی تأثیر می ‌گذارد.
  • میلوما: (Myeloma) تولید طبیعی پادتن ‌ها (آنتی‌ بادی ‌ها) را متوقف می ‌کند.

اگر نتایج آزمایش من غیر طبیعی باشد، چه می ‌شود؟

علائم تعداد غیر طبیعی گلبول های قرمز خون

پزشک، نتایج غیر طبیعی را با شما بررسی خواهد کرد. بسته به نتیجه، ممکن است نیاز به انجام آزمایش ‌های تکمیلی باشد.

این آزمایش ‌ها می ‌توانند شامل موارد زیر باشند:

  • اسمیر خون : (Blood smear) در این آزمایش، یک لایه نازک از خون در زیر میکروسکوپ بررسی می ‌شود. این روش می ‌تواند ناهنجاری‌ های سلول‌ های خونی را شناسایی کند، مانند کم ‌خونی داسی ‌شکل، اختلالات گلبول ‌های سفید (مثل لوسمی)، و انگل ‌های خونی مانند مالاریا.
  • بیوپسی مغز استخوان: این آزمایش نشان می‌ دهد که سلول ‌های مختلف خونی چگونه در مغز استخوان ساخته می‌ شوند و برای بررسی اختلالات خونی مفید است.
  • آزمایش‌های تشخیصی دیگر مانند سونوگرافی یا نوار قلب (الکترو کاردیوگرام) می‌ توانند برای شناسایی مشکلات کلیوی یا قلبی انجام شوند.

درمان تعداد پایین گلبول ‌های قرمز (کم‌ خونی)

تمام انواع کم‌ خونی نیاز به درمان دارند، و نوع درمان بستگی به علت اصلی کم‌ خونی دارد:

  • فقر آهن: می ‌توان از مکمل‌ های آهن استفاده کرد یا در صورت نیاز، تزریق آهن وریدی انجام داد.
  • کمبود ویتامین ‌ها: مصرف مکمل ‌های ویتامین مانند B12، B9  (فولات) یا B6 می ‌تواند مؤثر باشد.
  • نارسایی مغز استخوان: پزشک ممکن است داروهای خاصی تجویز کند. اگر داروها مؤثر نباشند، ممکن است پیوند مغز استخوان لازم باشد.
  • بیماری‌ های مزمن: پزشک معمولاً روی درمان بیماری زمینه ‌ای تمرکز می ‌کند. در برخی موارد، ممکن است داروی محرک تولید EPO (اریترروپوئتین) تجویز شود.
  • از دست دادن خون: تزریق خون می ‌تواند به تأمین گلبول‌ های قرمز جدید در بدن کمک کند.

درمان تعداد بالای گلبول ‌های قرمز (اریترسیتوز)

اگر به اریترسیتوز (افزایش بیش از حد گلبول ‌های قرمز) مبتلا باشید، ممکن است نیاز به فلبوتومی منظم داشته باشید؛ در این روش مقدار کمی خون از بدن خارج می ‌شود تا تعداد گلبول‌ های قرمز کاهش یابد.

اگر فلبوتومی مؤثر نباشد، پزشک ممکن است داروی هیدروکسی ‌اوره ( Hydrea یا Droxia) برای کاهش تعداد RBC تجویز کند. همچنین ممکن است نیاز به آسپرین داشته باشید تا خطر لخته شدن خون کاهش یابد.

تغییرات در سبک زندگی

تغییرات در سبک زندگی می ‌تواند بر تعداد گلبو ل‌های قرمز خون (RBC) تأثیر بگذارد.

برای افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز:

  • داشتن رژیم غذایی سالم و پیشگیری از کمبود ویتامین‌ ها
  • ورزش منظم، چون فعالیت بدنی نیاز بدن به اکسیژن را افزایش می ‌دهد و تولید RBC را تحریک می ‌کند.
  • پرهیز از مصرف آسپرین (مگر با تجویز پزشک)
  • کاهش مصرف الکل

برای کاهش تعداد گلبول ‌های قرمز:

  • کاهش مصرف آهن و گوشت قرمز
  • نوشیدن آب بیشتر برای پیشگیری از غلظت خون
  • پرهیز از ادرار آورها مانند نوشیدنی ‌های کافئین‌ دار یا الکلی
  • ترک سیگار

اگر شرایط خاصی دارید، قبل از ایجاد هرگونه تغییر در سبک زندگی، با پزشک مشورت کنید.

تغییرات غذایی

تغییر در رژیم غذایی می ‌تواند نقش مهمی در کنترل خانگی و مدیریت تعداد گلبول‌ های قرمز خون (RBC) داشته باشد.

برای افزایش تعداد گلبول ‌های قرمز می ‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

  • افزودن مواد غذایی سرشار از آهن به رژیم غذایی، مانند گوشت قرمز، ماهی، مرغ، توفو، حبوبات (مانند لوبیا و نخود) و سبزیجات برگ ‌سبز (مثل اسفناج)
  • افزایش مصرف مس از طریق غذاهایی مانند صدف خوراکی، مرغ و آجیل ‌ها
  • دریافت بیشتر ویتامین B12 از منابعی مثل تخم ‌مرغ، گوشت و غلات صبحانه غنی ‌شده

جمع ‌بندی

تعداد گلبول ‌های قرمز خیلی بالا یا خیلی پایین می ‌تواند منجر به عوارض جدی برای سلامت فرد شود.

شما می ‌توانید با کارهایی مانند داشتن رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم، نقش مهمی در کنترل تعداد گلبول ‌های قرمز خود ایفا کنید. اگر به سرطان‌ های خونی یا بیماری ‌های مزمنی مبتلا هستید که بر تعداد RBC تأثیر می ‌گذارند، رعایت این نکات سبک زندگی و تغذیه ‌ای اهمیت بیشتری پیدا می ‌کند.

اگر دچار خستگی یا تنگی نفس هستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. این ‌ها از علائم رایج تعداد غیر طبیعی گلبول ‌های قرمز هستند.

نکات کلیدی

آزمایش خون RBC تعداد گلبول ‌های قرمز موجود در خون شما را اندازه ‌گیری می‌ کند. معمولاً این آزمایش همراه با آزمایش شمارش کامل سلول ‌های خون (CBC) انجام می ‌شود. اگر تعداد گلبول ‌های قرمز شما بالا یا پایین باشد، ممکن است به معنای وجود یکی از بیماری ‌های مختلف باشد. درباره‌ ی معنی نتایج آزمایش خود با پزشک ‌تان مشورت کنید.

پرسش های متداول

سطح RBC چه زمانی نگران‌ کننده است؟

هر زمانی که سطح RBC شما خارج از محدوده طبیعی باشد، ممکن است دلیلی برای نگرانی وجود داشته باشد. اما این به معنای آن نیست که باید فوراً نگران شوید. پزشک ممکن است آزمایش ‌های تکمیلی بیشتری انجام دهد تا مشخص کند چرا تعداد گلبول‌ های قرمز شما غیر طبیعی است، به ‌ویژه اگر دلیل آن را از قبل نمی ‌دانید. بسته به علت، پزشک می ‌تواند درباره‌ ی روش ‌های درمان یا اقدامات بعدی تصمیم بگیرد.

تعداد طبیعی گلبول‌ های قرمز هسته ‌دار (NRBC) چقدر است؟

گلبول ‌های قرمز هسته ‌دار، سلول ‌های نابالغی هستند که در مغز استخوان ساخته می‌ شوند. در افراد بالغ و سالم، معمولاً هیچ گلبول قرمز هسته ‌داری در خون دیده نمی ‌شود. پزشکان معمولاً به NRBC ‌ها به اندازه  RBCهای بالغ توجه نمی ‌کنند، اما در شرایط خاص و زمانی که بیماری فرد شدید است، ممکن است شمارش آن ‌ها انجام شود. آزمایش NRBC می ‌تواند برای پیش ‌بینی بدتر شدن وضعیت سلامت در بیماری ‌های شدید مانند سپسیس (عفونت شدید)، تروما (ضربه شدید)، پانکراتیت حاد یا بیماری شدید قلبی استفاده شود.

اشتراک گذاری این محتوا، پلتفرم خود را انتخاب کنید!
دیدگاه‌ خود را بنویسید

آخرین مطالب